Goed Voorbeeld:

Buurtplein Achtse Barrier

Locatie:Gezondheidscentrum Achtse Barrier
Partners:Elz’ Achtse Barrier (samenwerkingsverband eerstelijns zorgverleners), inwonersorganisaties, WIJeindhoven, Buro Cement, ZuidZorg, gemeente Eindhoven, proeftuin Samen Beter.
Doel:• Vergroten van sociale samenhang, verbinding en elkaar helpen in de wijk.
• Vergroten van zelfredzaamheid van wijkbewoners.
• Gezonde wijk creëren, o.a. via e-health en leefstijlaanpassingen.
• Centraal digitaal informatiepunt voor o.a. wijknieuws, ontmoeting en activiteiten.
Aanpak:Buurtplein Achtse Barrier is een multimediaplatform voor en door de wijk, opgezet volgens het concept van Wikiwijk. Gebruikers kunnen online informatie en activiteiten delen. Dit zijn inwoners, inwonersorganisaties, zorg- en welzijnsorganisaties, (sport)verenigingen, gemeente, bedrijven, vrijwilligersorganisaties, enzovoorts. Het buurtplein is bovendien een hulpmiddel om elkaar ‘in real life’ te ontmoeten.

Bouwen aan wijkgerichte gezondheidsbevordering

Doorontwikkeling digitaal buurtplein; Gezondheidscentra Achtse Barrier, Eindhoven

Eind 2016 ging het digitale Buurtplein Achtse Barrier voorzichtig van start. Inmiddels zijn er forse stappen gezet. Dat ging niet zonder slag of stoot, maar het resultaat mag er zijn. Het innovatieve buurtplein inspireert tal van partijen en is bijna klaar om de wijk te veroveren. Een van de initiatiefnemers is Wim Ooms, directeur bedrijfsvoering van het eerstelijns samenwerkingsverband Elz’ Achtse Barrier.
 
Waarom zijn jullie met dit project begonnen?
 
“Een van de aanleidingen was een wijkscan van de GGD, waarin met name eenzaamheid en sociale cohesie slecht scoorden. De start van het project is uitgebreid toegelicht in het boekje ‘Wijkmanagement’, dat GZN eerder publiceerde. Hierin staat veel informatie over onze doelen en werkwijze. We zijn nu alweer een fase verder en bezig met nieuwe ontwikkelingen.”
 
Wat doen jullie op praktijkniveau?
 
“Elz’ is een actieve eerstelijns organisatie in de wijk Achtse Barrier. Hierbij zijn twee gezondheidscentra aangesloten: Gezondheidcentrum Achtse Barrier en Medisch Centrum Artois. Hier werken de huisartsen en tal van ketenpartners. Het samenwerkingsverband Elz’ trekt samen met inwoners de kar van het digitale buurtplein. De betrokkenheid van zorgverleners is uniek voor zo’n project. Om dit zo te houden en te stimuleren, laten we veel communicatie via het buurtplein lopen. Praktijkmedewerkers moeten naar het buurtplein om in te loggen op het intranet en om ‘groepen’ te bezoeken. Er zijn besloten en openbare groepen. Zorgverleners kunnen ook zelf berichten plaatsen, bijvoorbeeld om wijkbewoners te informeren.”
 
Welke activiteiten gebeuren op wijkniveau?
 
“Een inwonersstichting heeft de licenties van het buurtplein en is daarmee de eigenaar. De stichting krijgen hiervoor geld van de gemeente. Er zijn vijf systeembeheerders: vier vrijwilligers en een Elz’-medewerker. Vanuit Elz’ wordt het onderdeel ‘Gezondheidsplein’ gevuld met informatie, nieuws en links naar onder meer Mijn Gezondheidsplatform (MGP), MijnGezondheid.net (MGN) en Minddistrict. Er is ook een Welzijnsplein. Om een en ander goed op elkaar af te stemmen, zijn vanuit Elz’ de werkgroepen Gezondheidsplein en Welzijnsplein geformeerd. De werkgroepen denken ook na over nieuwe mogelijkheden.
Voor de zorgverleners is het buurtplein een mooi vehikel om op wijkniveau innovaties op het gebied van preventie en e-health van de grond te krijgen. Dit doen we onder andere in de proeftuin Samen Beter.
Het buurtplein is gratis voor de wijkbewoners. Zij kunnen nu al via het Gezondheidsplein gebruikmaken van online toepassingen, zoals afspraken maken, GGZ-hulpprogramma’s volgen en gezondheidswaardes meten. Voor de doorontwikkeling hebben Elz’ en Samen Beter twee ‘wijksafari’s’ georganiseerd om verhalen van bewoners op te halen. Over hoe ze leven, wat ze belangrijk vinden, enzovoorts. Die informatie verwerken de ICT’ers in aanpassingen van het buurtplein. Zo gaan we onder meer de inlogprocedures vereenvoudigen en ontwikkelen we meer mogelijkheden om informatie te delen.
Eind 2016 is het buurtplein low profile geïntroduceerd. Als alle verbeteringen klaar zijn, gaan we het prominent lanceren. Daarvoor is al een communicatieplan gemaakt. We willen dan ook een online preventieprogramma en nieuwe applicaties toevoegen, zoals een 0e lijn GGZ-module. Een grote wens is het gratis aanbieden van de Persoonlijke Gezondheidscheck (PGC). Met zulke sterke elementen hopen we mensen naar het buurtplein te trekken.”
 
Wat organiseren jullie op regionaal niveau?
 
“Er zijn met allerlei regionale partijen contacten. De Coöperatie Slimmer Leven 2020, actief binnen Brainport Eindhoven, stimuleert het realiseren van significante doorbraken in zorg, wonen en welzijn met inzet van innovatieve technologie en e-health toepassingen. Ons traject past perfect bij de ambitie van de coöperatie. In de Achtse Barrier kunnen zij toepassingen uitproberen om vervolgens regionaal op te schalen. Verder toont de Technische Universiteit Eindhoven interesse om via het buurtplein nieuwe technieken te testen voor diagnosestelling via beeldscherm. Je merkt dat er een zwaan-kleef-aan effect ontstaat.”
 
Welke meerwaarde biedt jullie project?
 
“Als je kijkt naar het Gezondheidsplein kun je zien dat het vooral goed is dat zorgverleners en wijkbewoners elkaar kennen, vinden en met elkaar praten. Je doet het samen en bent toekomstgericht bezig. De gemeente profiteert er ook van, want het buurtplein stimuleert mensen om meer te participeren. En het biedt diverse toepassingen om langer thuis wonen mogelijk te maken.
Ik maak graag een vergelijking met de coöperatie ‘Zelfzorg ondersteund’. Uit onderzoek is gebleken dat deze aanpak veel rendement oplevert, ook voor zorgverzekeraars. Door een betere leefstijl maken mensen minder gebruik van zorg. Ik hoop daarom dat de meerwaarde van ons project een vertaling krijgt in de nieuwe O&I-bekostiging. Nu wordt het project deels betaald uit de GES (geïntegreerde eerstelijnsfinanciering). Dit zou wat ons betreft naadloos over kunnen gaan naar de betaaltitel wijkmanagement.”
 
Welke obstakels zijn er en hoe overwin je ze?
 
“Het is een ingewikkeld, maar ook heel leerzaam proces. Soms zet je twee stappen terug en één vooruit. Zo waren de inwoners enthousiast aan de gang gegaan met het inrichten het digitale platform. Daarbij kregen ze veel vrijheid. Achteraf bleek dat bepaalde zaken, zoals de navigatie, niet goed werkten. Bovendien vonden de zorgprofessionals de website niet aantrekkelijk voor inwoners. We hebben toen besloten om zaken aan te passen, maar nu met hulp van een experts.
Een project als dit moet je niet beginnen met het idee van ‘dat doen we even’. Het is vallen en opstaan. Zo gaven de inwoners op een bepaald moment aan dat ze moeite hadden met de positie van de stuurgroep. Hierin zaten Elz’, gemeente, Samen Beter en drie zorg- en welzijnsorganisaties. De inwoners doen het meeste werk maar voelden zich in de stuurgroep vaak overruled door de professionals. We besloten toen de stuurgroep te versmallen tot twee inwoners en twee Elz’-medewerkers; omdat wij qua personeel en financiën het meeste inbrengen. De oorspronkelijke stuurgroep is nu een projectgroep ‘op afstand’.”  
 
Welke tips & tricks wil je collega’s meegeven?
 
“Als je met veel partijen samenwerkt, is het erg belangrijk om zo snel mogelijk gedeelde ambities en een gezamenlijke visie te ontwikkelen en te formuleren. Dit met respect voor ieders rol en belangen. Pas daarna kun je gaan organiseren. Vergeet niet om herijkingsmomenten in te plannen om, op basis van voortschrijdend inzicht, visie en ambities bij te stellen. Verder is het handig om zorgverleners met een groot netwerk bij het project te betrekken. Sommige dingen komen dan sneller voor elkaar.”
 
Wat is ervoor nodig om dit goede voorbeeld breder te verspreiden?
 
“Hiervoor heb je diverse partners nodig. Met onze zorggroep hebben we contact over het gebruik van e-health tools en betrokken leveranciers. Wat deze leveranciers bij ons ontwikkelen, is later bruikbaar voor álle gebruikers van de tools. Verder wil de gemeente Eindhoven met zorggroepen en de thuiszorg afspraken maken over meer digitale platforms in de stad, zoals Mijn Buurtje en Wikiwijk. Via deze platforms kunnen elementen van Buurtplein Achtse Barrier uitgerold worden.
Samen Beter zal zeker de resultaten van de proeftuin gebruiken om onderdelen van het Gezondheidsplein landelijk te verspreiden. Hetzelfde geldt voor de Persoonlijke Gezondheidscheck, ontwikkeld door het kennisinstituut NIPED. Via het programma ‘Health Deal; stimulering gezondheid door persoonlijke preventie via e-health’ willen de ministeries van VWS en Economische Zaken, en twaalf andere partijen, de gezondheidscheck in tien wijken in het land invoeren. Ze gaan data verzamelen, rendement meten en er vervolgens verder de boer mee op.”

Aanvullende informatie: